Rodzaje i zastosowanie narzędzi pomiarowych
Narzędzia pozwalające na precyzyjne wykonywanie pomiarów, wyznaczanie odpowiedniego kąta oraz poziomu opracowywanych elementów to jedne z najważniejszych i najbardziej powszechnych przyrządów – wykorzystywanych zarówno przez profesjonalistów, jak i domowych majsterkowiczów. Trudno zresztą wyobrazić sobie jakąkolwiek pracę związaną z budową czy wykańczaniem bez odpowiednich narzędzi pomiarowych – każda z nich wymaga bowiem elementów o konkretnych parametrach. Zasada działania narzędzi pomiarowych jest prosta – pozwalają przetworzyć mierzone wielkości i przedstawić je w określonych jednostkach. Warto jednak wiedzieć, że narzędzia pomiarowe przydadzą się nie tylko do pomiaru grubości, temperatury, głębokości czy długości kąta, ale pozwolą także obliczyć ilość niezbędnego do pracy materiału. Na rynku dostępnych jest wiele narzędzi pomiarowych przeznaczonych do wykonywania pomiaru różnego rodzaju wielkości fizycznych lub geometrycznych. W poniższym artykule zebraliśmy na Was wszystkie najpopularniejsze urządzenia wraz z ich charakterystyką i zastosowaniem.
Dostępne na rynku narzędzia miernicze można podzielić ze względu na pełnioną przez nie funkcję. Pod tym kątem można wyróżnić cztery podstawowe rodzaje:
Mierniki
Rejestratory
Charakterografy
Detektory
Innym podziałem jest rozróżnienie ze względu na sposób prezencji otrzymywanych wskazań i tu, narzędzia pomiarowe dzielą się na narzędzia analogowe oraz cyfrowe. Pierwsze z nich najczęściej mają stosunkowo prostą i nieskomplikowaną budowę, co przekłada się na niższą cenę, ale także prostszą obsługę i mniejszą awaryjność. Cyfrowe urządzenia miernicze pozwalają z kolei na bardzo precyzyjny pomiar dzięki temu, że przetwarzają odczytany sygnał na wartość liczbową, wyświetlaną na specjalnym ekranie.
Przegląd najpopularniejszych narzędzi pomiarowych
Miarki i przymiary
Tego typu narzędzi nie trzeba szerzej przedstawiać – bez wątpienia należą do najbardziej podstawowych narzędzi mierniczych, które w skrzynce z narzędziami lub domowym warsztacie ma każdy (a przynajmniej powinien mieć). Ten typ narzędzi pozwala zmierzyć długość, szerokość, obwód oraz grubość badanego elementu w szybki i nieskomplikowany sposób.
Miarka automatyczna to przyrząd, który sprawdzi się w wielu różnych sytuacjach – jej prosta, nieskomplikowana budowa oraz możliwość zwinięcia po złożonej pracy sprawiają, że jest szczególnie chętnie wykorzystywana podczas szybkich pomiarów. Ukryta w osłonie z metalu lub tworzywa sztucznego taśma może mieć różną długość – sięgającą nawet 20 metrów. Najczęściej zakończona jest także haczykiem lub magnetyczną końcówką, która pozwala zaczepić koniec na krawędzi mierzonego elementu. Większość z nich wyposażona jest także w mechanizm blokujący, dzięki któremu możliwe jest wysunięcie dokładnie takiej ilości taśmy, jakiej potrzebujemy.
Najbardziej podstawową formą opisanych wyżej miarek są miarki składane, złożone ze sztywnych drewnianych listewek lub PVC. Ze względu na budowę pozwalają na wykonanie pomiaru zarówno w linii prostej, jak i łukach czy zagięciach, a dzięki możliwości złożenia zajmuje niewiele miejsca.
Czyli inaczej wzorzec kreskowy, to prosty rodzaj miarki, który nie jest wyposażony w system składania lub zwijania. Przypomina linijkę, jest sztywny i prosty oraz pozwala wyznaczyć prostą linię o określonej długości. Najczęściej wykonane z aluminium o długości od 0,5 do 1 metra, są sztywne i twarde, co pozwala precyzyjnie wytyczać linię czy prowadzić nóż.
Najczęściej wykonane z tkaniny szklanej lub metalu, charakteryzują się tym, że są znacznie dłuższe, niż wspomniane wyżej narzędzia pomiarowe. Składają się z taśmy o długości od 10 do 50 metrów, nawijanej na bęben za pomocą korbki. Minusem tego rozwiązania jest mniejsza, niż w przypadku powyższych rozwiązań dokładność, wynikająca z dużej elastyczności. Ze wszystkich podręcznych rozwiązań to właśnie one pozwalają jednak zmierzyć ręcznie największy dystans.
Ten typ mierników pozwala na bardzo dokładny pomiar grubości, średnicy, głębokości oraz średnicy otworu drobnych elementów. Na rynku znaleźć możnasuwmiarki analogowe (noniuszowe) z podziałką w milimetrach oraz elektroniczne, w których wynik pojawia się na specjalnym wyświetlaczu. Więcej na temat suwmiarek, ich rodzajów oraz zastosowania znajdziesz TUTAJ. Suwmiarki czasem wykorzystuje się także do pomiaru szczelin i luzów pomiędzy sąsiadującymi powierzchniami, jednak w tym przypadku zdecydowanie lepiej sprawdzi się dedykowane takim pomiarom urządzenie – szczelinomierz.
Poziomice i piony
Wyznaczenie idealnego poziomu i pionu to podstawa podczas prac budowlanych. Do kontrolowania i sprawdzenia pionu najczęściej wykorzystuje się pion budowlany, czyli zawieszony na lince ciężarek, wyznaczający kierunek osi środkowej kuli ziemskiej i pozwalający określić ewentualne odchylenia od pionu.
Poziomice, to wykonane najczęściej z tworzywa sztucznego, metalu lub drewna urządzenia pomiarowe z jedną lub kilkoma libellami wypełnionymi niezamarzającym płynem i pęcherzykami powietrza. Na rynku dostępne są modele w różnych długościach (od 20 cm do nawet 3 metrów) oraz z różna liczbą libelli. Nowoczesne modele wyposażone są także w oznaczenia kreskowe, magnesy, gumowe podkładki ułatwiające stabilne utrzymanie narzędzia.
W bardziej zaawansowanych pracach, takich jak osadzanie stropów czy słupów, znacznie lepiej sprawdzą się jednak poziomice kątowe, które pozwalają określić czy poszczególny element ustawiony jest pod odpowiednim kątem. Na rynku dostępne są także poziomice oczkowe, dzięki którym możliwe jest określenie stopnia nachylenia powierzchni płaskich oraz pochyłomierze, czyli poziomice cyfrowe, dzięki którym możliwa jest ocena stopnia odchylenia elementu. Innym rodzajem poziomic są te, które umożliwiają sprawdzenie poziomu zawieszonego kabla lub sznura, także na znacznych odległościach, nazywane poziomicami wodnymi (waserwagami) lub poziomicami liniowymi.
Jednymi z najchętniej wybieranych poziomic są poziomice laserowe, pozwalające na dokładne określenie poziomu bez konieczności przykładania urządzenia do sprawdzanej powierzchni. Tego typu poziomice wypuszczają wiązkę lasera, która wyznacza linie lub punkty, a także dodatkowe linie, które mogą zastąpić te nanoszone zwykle za pomocą ołówka. Na rynku dostępne są także laserowe poziomice kątowe, dzięki którym z łatwością można określić kąt pomiędzy poszczególnymi elementami.
To urządzenia służące do dokładnego mierzenia i wyznaczenia kąta oraz wyrysowania linii np. cięcia. Najprostsze, dostępne na rynku modele sprawdzają oraz wyznaczają kąt prosty, jednak w sklepach z asortymentem budowlanym znaleźć można także modele składane i trójkątne, za pomocą których określimy kąt 45°, a także kątownikiw kilku rozmiarach. Popularnym rozwiązaniem są także kątowniki nastawne wyposażone w przesuwne ramiona, ustawiane stosownie do mierzonego kąta. Ten typ narzędzi pomiarowych jest nieodzowny w pracach murarskich, ciesielskich oraz glazurniczych.
Kątomierzeto z kolei urządzenia wykonane z drewna lub metalu, wyposażone w półokrągłą podziałkę i ruchome ramię. Pozwalają mierzyć kąty od 0° do 180°, umożliwiając także określenie kąta nachylenia, część z nich jest także wyposażona w dodatkowe udogodnienia takie jak libella oraz elektroniczna podziałka.
To narzędzia pomiarowe służące do odmierzania odległości pomiędzy dwoma punktami – nawet znacznie od siebie oddalonymi. Najczęściej ten typ urządzenia pomiarowego występuje w formie laserowej, jednak coraz większą popularność zdobywają dalmierze ultradźwiękowe. Działanie dalmierzy ultradźwiękowych polega na wysłaniu przez urządzenie wiązki ultradźwiękowej oraz pomiar czasu, w jakim wróci do urządzenia. Najczęściej wyposażone są także w dodatkowe funkcje, takie jak wyznaczanie wysokości, sumowanie i odejmowanie odległości oraz wyliczanie powierzchni i kubatury. Warto jednak wiedzieć, że na dokładność pomiarów w dalmierzach ultradźwiękowych wpływ ma temperatura, która może zaburzać prawidłowe wskazania urządzenia.
Dalmierzelaserowe pozwalają mierzyć dłuższe odcinki, niż dalmierze ultradźwiękowe, bez zarzutu funkcjonują także niezależnie od warunków pogodowych.
