Czujniki zegarowe są precyzyjnymi przyrządami pomiarowymi używanymi do mierzenia niewielkich odchyłek od ustalonej normy. Znajdują szerokie zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu, zwłaszcza w inżynierii mechanicznej i obróbce metali, gdzie istotna jest dokładność pomiarów. Używana się ich do kontroli wymiarowej elementów maszyn, precyzyjnego ustawiania obrabiarek oraz w procesach sprawdzających, w których niezbędna jest wysoka precyzja.
Czujniki zegarowe składają się z kilku podstawowych elementów:
Wskaźnik będący igłą lub wskazówką poruszającą się po skali w odpowiedzi na ruch wrzeciona pomiarowego.
Sprężyna powrotna zapewnia powrót wrzeciona do pozycji wyjściowej po zdjęciu go z mierzonej powierzchni.
Czujniki zegarowe można podzielić na dwa typy w zależności od ich konstrukcji:
To jedne z najstarszych i najczęściej używanych narzędzi pomiarowych w wielu gałęziach przemysłu. Ich działanie opiera się na mechanicznych elementach, które przekształcają ruch liniowy wrzeciona pomiarowego na ruch obrotowy wskazówki. Umożliwia to odczytanie wyniku na tarczy z podziałką.Czujniki zegarowe analogowe służą do kontroli wymiarowej elementów maszyn, precyzyjnego ustawiania obrabiarek oraz pomiaru odchyłek wymiarowych. Ich prostota i niezawodność sprawiają, że są chętnie wybierane do wielu aplikacji.
Zalety:
niezawodność - brak elektroniki sprawia, że są mniej podatne na awarie.
prostota obsługi - łatwe do użycia bez potrzeby specjalistycznego szkolenia.
dokładność - umożliwiają precyzyjne pomiary z dokładnością do mikrometrów.
Czujniki zegarowe elektroniczne, znane również jako czujniki cyfrowe, wykorzystują technologię elektroniczną do pomiaru odchyłek wymiarowych. W przeciwieństwie do czujników analogowych, wyposażone są w wyświetlacze LCD, które umożliwiają precyzyjny odczyt wyniku oraz łatwe dokumentowanie pomiarów. Czujniki zegarowe elektroniczne znajdują zastosowanie w tych samych branżach, co czujniki zegarowe analogowe, ale dodatkowo są wykorzystywane tam, gdzie wymagana jest wyższa precyzja oraz możliwość przechowywania wyników pomiarów. Często używa się je w laboratoriach badawczych, przemyśle elektronicznym oraz w zaawansowanych procesach produkcyjnych.
Zalety:
Precyzyjny odczyt - wyświetlacze LCD eliminują błędy związane z odczytem wskazówki.
Czujniki zegarowe charakteryzują się wysoką precyzją oraz dokładnością pomiaru, co stanowi ich największą zaletę. Pozwalają na mierzenie odchyłek rzędu mikrometrów, a więc cechuje je dokładność nieosiągalne dla wielu innych narzędzi pomiarowych. Są również stosunkowo proste w obsłudze i mogą być używane zarówno w laboratoriach, jak i w trudnych warunkach przemysłowych. Czujniki zegarowe odznaczają się też wszechstronnością, gdyż dostępne są w wielu wariantach i rozmiarach. Pozwala to na dopasowanie do konkretnych zadań pomiarowych. Dzięki solidnej konstrukcji czujniki cechują się trwałością i odpornością na uszkodzenia mechaniczne.
Działanie czujników zegarowych opiera się na prostym, ale precyzyjnym mechanizmie. Kiedy wrzeciono pomiarowe zostaje przyłożone do mierzonej powierzchni, jego ruch jest przenoszony na mechanizm wskazówki za pomocą zestawu przekładni. W przypadku czujników analogowych, ruch wrzeciona powoduje obrót wskazówki na tarczy i możliwy jest odczyt wyniku. W czujnikach elektronicznych ruch ten, przekształcany na sygnał elektryczny, wyświetla się na ekranie LCD.
Posługiwanie się czujnikiem zegarowym wymaga precyzji, dokładności oraz odpowiednich przygotowań, aby uzyskać miarodajne wyniki. Proces ten można podzielić na kilka etapów, które zapewnią poprawne działanie i długowieczność urządzenia.
Kalibracja jest pierwszym i najważniejszym krokiem, który należy podjąć przed rozpoczęciem pomiarów. Upewnienie się, że czujnik jest dokładnie skalibrowany decyduje o uzyskaniu wiarygodnych wyników. Aby przeprowadzić kalibrację, należy użyć standardowego wzorca o znanym wymiarze, który będzie służył jako punkt odniesienia.
Czujnik zegarowy elektroniczny - resetujemy odczyt na wyświetlaczu LCD do zera.
Po kalibracji należy zamontować czujnik w taki sposób, aby zapewnić stabilność i precyzję pomiarów. Można to zrobić na dwa sposoby:
Kiedy czujnik jest już skalibrowany i prawidłowo zamontowany, można przystąpić do pomiarów. Proces ten wymaga daleko posuniętej precyzji:
delikatnie przykładamy wrzeciono pomiarowe do powierzchni mierzonego obiektu,
odczytujemy wynik z tarczy czujnika lub z wyświetlacza LCD.
Dokumentowanie wyników pomiarów jest niezmiernie ważne dla analizy i kontroli jakości. Zapisywanie odczytów powinno być dokładne i prowadzone systematycznie. Trzeba zaznaczyć, że są dostępne czujniki pomiarowe elektroniczne w wyjściem danych pozwalające na zapis wyników bezpośrednio w komputerze lub czujniki zegarowe z Bluethooth pozwalające na wysyłanie danych do zapisu na dowolnym urządzeniu takim jak smartfon czy tablet.
Czujniki zegarowe odgrywają bardzo istotną rolę w różnych gałęziach przemysłu, gdzie precyzja i dokładność pomiarów są niezbędne. Dzięki niezawodności i możliwościom pomiarowym znajdują szerokie zastosowanie w następujących sektorach:
Zapewniamy wsparcie techniczne i doradztwo w zakresie doboru odpowiednich czujników zegarowych. Nasi eksperci są dostępni, aby pomóc w wyborze najlepszego urządzenia dostosowanego do indywidualnych potrzeb oraz do udzielenia informacji na temat prawidłowego użytkowania i konserwacji tych precyzyjnych narzędzi.